Lektesten en lekdetectie koelinstallaties: wat is het en is dat verplicht?

lekdetectie koelinstallaties

Koelinstallaties werken met schadelijke stoffen die gevaarlijk zijn voor onze gezondheid, maar ook voor het milieu. Het is daarom erg belangrijk om er zeker van te zijn dat die schadelijke F-gassen of ozonafbrekende stoffen niet ontsnappen uit de koelinstallatie.

Daarom is het verplicht om regelmatig een lektest of een lekdetectie te laten uitvoeren door een erkend koeltechnicus. Dat gebeurt in de praktijk meestal tijdens de wettelijk verplichte onderhoudsbeurt.

In dit artikel vertellen we je alles over lektesten, wie ze mag uitvoeren en wat je moet doen indien er lekken ontdekt worden in de koelinstallatie.

1. Wat is een lektest?

Tijdens een lektest zal een erkende koeltechnicus nagaan of er lekken zijn in je koelinstallatie. Dat is niet alleen belangrijk voor je eigen veiligheid, maar ook voor het milieu. De schadelijke F-gassen, dat zijn gefluoreerde broeikasgassen, die vrijkomen zijn schadelijk voor de natuur. De lektest is daarom verplicht wanneer je koelinstallaties hebt die werken met ozonafbrekende stoffen of gefluoreerde broeikasgassen.

De lektest verloopt met speciale apparatuur die lekken in de koelinstallatie moet opsporen. Die lekdichtheidstest valt in de praktijk vaak samen met het verplichte onderhoud van de koelinstallatie.

Vraag hier je onderhoudsbeurt aan

2. Hoeveel mag mijn koelinstallatie lekken?

De lektest laat wel een klein beetje ruimte voor lekken toe. Een installatie mag namelijk maximaal 5% relatief lekverlies per jaar hebben. Een miniem lekverlies is namelijk erg moeilijk te voorkomen bij grote koelinstallaties. Hoeveel de koelinstallatie precies lekt, wordt bijgehouden in een logboek dat aangevuld wordt bij elke controle. Zo blijft men op de hoogte van de lekken en kan ingegrepen worden indien de 5% overschreden zou worden.

Wanneer het relatief lekverlies gedurende twee opeenvolgende jaren hoger ligt dan 10%, wordt wettelijk actie ondernomen. Het is dan verplicht om de koelinstallatie binnen het jaar buiten werking te stellen. Dat moet ook via een aangetekend schrijven gemeld worden aan de afdeling milieuhandhaving.

3. Wie mag een lektest uitvoeren?

De lektest mag enkel uitgevoerd worden door een erkend koelinstallateur. Zo ben je er zeker van dat de lekdichtheidstest verloopt volgens de wettelijke normen. Na afloop van de keuring ontvang je een attest waarmee je kan aantonen dat alle koelsystemen naar behoren werken.

4. Voorkom lekken door het koelsysteem goed te onderhouden

Om te voorkomen dat je koelsystemen te veel lekken en dus buiten werking gesteld worden, moet je de koelingen goed onderhouden. Zo zullen de koelsystemen ook langer meegaan en heel wat efficiënter (en dus energiezuiniger) werken. Een regelmatig onderhoud voorkomt met andere woorden kosten en kopzorgen.

Laat het onderhoud van de koelinstallatie steeds over aan een bevoegd koeltechnicus. Dat wordt ook zo voorgeschreven in de wet. Merk je een probleem op met de koelinstallatie, haal er dan ook telkens een koeltechnicus bij en probeer het probleem niet zelf op te lossen.

Wanneer een foutmelding verschijnt, kan je er bijvoorbeeld kiezen om de noodmaatregel te aanvaarden zodat de koelingen kunnen blijven werken. Doe dat echter niet, want zo kan je de garantie op de koelingen verliezen en de koelinstallatie ook beschadigen. Kortom, is er iets mis met de koeling, haal er dan een expert bij.

Ook wanneer je merkt dat de koelinstallatie luider werkt dan normaal of begint te trillen, plan je beter een onderhoudsbeurt in. Hetzelfde geldt wanneer er meer condens afgevoerd wordt dan normaal en natuurlijk als je zelf een lek opmerkt. Controleer ook regelmatig of de scharnieren en schroeven nog goed vastzitten en de elektriciteitsleidingen intact zijn.

5. Wat als er lekken ontdekt worden?

Wanneer de erkende koeltechnicus een lek opmerkt in het koelsysteem, moet dat lek binnen de twee weken na de keuring gedicht worden door een technicus. Pas wanneer het lek gedicht is, mag het onderhoud gebeuren en het koelmiddel bijgevuld worden.

Binnen de maand na de ontdekking van het lek moet er een nieuwe lektest plaatsvinden waaruit moet blijken dat de herstelling ook effectief gewerkt heeft.

6. Is een lektest verplicht?

De lektest is verplicht wanneer je beschikt over een grote koelinstallatie. In de praktijk wordt de lektest of lekdetectie steeds uitgevoerd tijdens het verplichte onderhoud. Wanneer je de koeling dus verplicht moet laten onderhouden door een erkend koeltechnicus, ben je ook verplicht om een lektest te laten uitvoeren. We zetten de voorwaarden nog even op een rijtje.

  • Minder dan 3 kg koelmiddel: onderhoud niet verplicht, wel aanbevolen
  • Meer dan 3 kg koelmiddel: verplicht jaarlijks onderhoud
  • Meer dan 30 kg koelmiddel: verplicht onderhoud om de zes maanden
  • Meer dan 300 kg koelmiddel: verplicht onderhoud om de drie maanden

Niet alleen de hoeveelheid koelmiddel bepaalt hoe vaak de koelinstallatie onderhouden moet worden. Ook de hoeveelheid gefluoreerde broeikasgassen spelen daarbij een rol.

  • 5 ton CO2-eq of meer: verplicht jaarlijks onderhoud
  • Meer dan 50 ton CO2-eq: verplicht onderhoud om de zes maanden
  • Meer dan 500 ton CO2-eq: verplicht onderhoud om de drie maanden

Zoals we eerder al vermeld hebben, is het verplicht om een logboek bij te houden voor elke grote koelinstallatie. Zo kan men de lekfrequentie in de gaten houden en eventuele problemen vroegtijdig opsporen. Dat logboek wordt aangevuld tijdens elke controle en interventie wanneer zich een probleem met de koeling zou voordoen. Ook de gegevens van de installateur en controleur worden telkens opgeschreven.

7. Wat als je de lektest niet laat uitvoeren?

De lektest is verplicht en dat betekent dat er ook sancties verbonden zijn aan het niet navolgen van de wet. Wanneer je de verplichte lekdetecties niet laat uitvoeren, zal dat opgemerkt worden in het logboek en kan je een boete krijgen. Die kunnen oplopen tot 10 000 euro. Dat geldt ook wanneer je de lektest niet tijdig laat uitvoeren.

Merk je een probleem op met de koelinstallatie, roep dan dus altijd de hulp in van een erkend koeltechnicus. Sla de verplichte onderhoudsbeurten ook nooit over om hoge boetes te vermijden en je eigen veiligheid en het milieu niet in gevaar te brengen.

Vraag je koeltechnicus aan

Erkend koeltechnicus nodig? Certiweb vindt een deskundige in jouw regio

Heb je een erkende koeltechnicus nodig om een lekdetectie uit te voeren? Of is er iets mis met je koelinstallatie en heb je een koeltechnicus nodig? Alle energiedeskundigen op Certiweb zijn erkende professionals bij de bevoegde overheidsinstanties.

Vul je aanvraag in en je wordt snel gecontacteerd door een expert bij jou in de buurt voor een afspraak.