Heb je plannen om te bouwen, verbouwen of slopen? Dan kan je best eerst nagaan of dat wel mag. In sommige situaties heb je daarvoor een omgevingsvergunning nodig. Die vraag je aan bij de gemeente of het Omgevingsloket.
Maar wat is een omgevingsvergunning precies? Wanneer heb je ze nodig? En hoeveel kost dat? Wij geven je graag wat toelichting in dit artikel.
Wat is een omgevingsvergunning?
Deze vergunning zorgt ervoor dat je legitiem bouwt of verbouwt.
Een voorbeeld: wanneer je van plan bent om een uitbouw te plaatsen bij je woning, zoals een grote dakkapel, moet je een vergunning aanvragen bij de gemeente. Sinds 2010 is dat de omgevingsvergunning.
Vervanger van de vroegere bouwvergunningen
De omgevingsvergunning bundelt een aantal vroegere vergunningen.
- de stedenbouwkundige vergunning
- de verkavelingsvergunning
- de milieuvergunning
- de sociaal-economische machtiging
- de kapvergunning
- de natuurvergunning
- etc.
Om wat af te rekenen met dat kluwen van vergunningen, in totaal waren er 25 soorten vergunningen, zijn er dus heel wat samengevoegd in de omgevingsvergunning. Dat betreft de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht, kortweg Wabo. Hierdoor werd de bureaucratie en administratie in deze procedures dus verminderd.
Wat kan je doen met een omgevingsvergunning en hoe lang duurt dat?
Met een omgevingsvergunning op zak, krijg je van de gemeente toestemming om je plannen voor bouw, verbouwing of sloop te realiseren.
De vergunningsaanvraag brengt wel kosten met zich mee en het kan ook enige tijd in beslag nemen. Voor eenvoudige bouwprojecten geldt een versnelde procedure waarbij je in theorie binnen 60 dagen een reactie krijgt. Voor andere projecten geldt de gewone procedure met een beslissingstermijn tussen de 105 en 120 dagen.
Simpel gesteld: de kans dat je in minder dan 3 maanden een vergunning krijgt, is klein.
Daarnaast zijn er soms ook tegenpartijen die bezwaren kunnen indien tegen je omgevingsvergunning. Maar gelukkig zijn er ook situaties mogelijk waarbij helemaal geen omgevingsvergunning nodig is en je dus gewoon verder kan.
Heb je een architect nodig voor je omgevingsvergunning?
Voor de meeste werkzaamheden waar een melding of vergunning voor moet gemaakt worden, zal je inderdaad ook een architect moeten inschakelen.
De architect helpt je dan uiteraard bij de (ver)bouwplannen en het indienen van de vergunningsaanvraag. Welke werkzaamheden vergund zijn én een architect vereisen, kunnen per gemeente verschillen. Bijvoorbeeld wat de omvang van dakkapellen of dakuitbouwen betreft, lopen de regels wat uiteen. Informeer je dus best vooraf of je voor jouw project ook een architect nodig hebt of überhaupt een vergunning.
Wat is het verschil tussen een bouwvergunning en omgevingsvergunning?
Er is geen verschil meer. Maar veel mensen spreken gewoon nog steeds over hun “bouwvergunning”, maar dit is dus feitelijk hetzelfde als de omgevingsvergunning.
Het belangrijkste tegenover vroeger is dat bij de oude bouwvergunning een periode van 12 weken acceptabel was om een aanvraag te verwerken bij de gemeente, met de omgevingsvergunning gaat het in de meeste gevallen maar om acht weken. Al kan het soms ook langer uitlopen.
Wanneer is een omgevingsvergunning vereist?
1. Bouwen, verbouwen en sloopwerken
Voor bijna alle werken die vroeger onder een bouwvergunning vielen, heb je nu de omgevingsvergunning nodig. Of die al dan niet is vereist, hangt af van wat je precies gaat doen en de exacte situatie ter plaatse. Er zijn ook verschillen per gemeente.
Via de gemeente kan je checken of je voor een bepaalde activiteit een omgevingsvergunning nodig hebt.
1.1 Sloopwerken
Voor sloopwerkzaamheden is in de meeste gevallen een omgevingsvergunning nodig, behalve voor heel kleine oppervlaktes e.d. Je bekijkt best de lokale verplichtingen bij de gemeente
1.2 Lichtreclame en publiciteitsborden
Wil je een uithangbord, lichtreclame of iets dergelijks aan een gebouw hangen? Dan heb je in sommige gevallen een omgevingsvergunning nodig.
1.3 Aanleggen van in- of uitrit
Wil je een in- of uitrit van een gebouw naar de openbare weg aanleggen? Dan heb je een omgevingsvergunning nodig van de gemeente. Voor andere verhardingen zoals terrassen en tuinpaden kunnen de regels afwijken.
1.5 Werken in beschermd gebied
Sommige gebieden worden beschermd omwille van hun landschappelijke of cultuurhistorische waarde of als beschermd natuurgebied.
Voor werken in beschermd gebied heb je dus altijd een omgevingsvergunning nodig. De huidige omgevingsvergunning volstaat wel voor zowel de beschermde locatie alsook voor de werkzaamheden zelf (vroeger moest je hiervoor de bouwvergunning én de natuurbeschermingswetvergunning hebben).
2. Milieu
Wanneer je bedrijf het milieu intensief belast, zal een omgevingsvergunning nodig zijn voor de uitvoering van de activiteiten. Als deze belasting van het milieu samenvalt met andere zaken die vergund moeten zijn, dan kan dit ook binnen dezelfde aanvraag.
2.1 Uitzondering: ontheffingen voor planten en dieren
Het kan voorkomen dat je door bouwwerken de bescherming van bepaalde plant- en diersoorten in het gedrang brengt. Dan zal je verschillende soorten ontheffingen of vergunningen nodig hebben. Het zou kunnen dat je dan een provinciale omgevingsvergunning nodig hebt.
2.2 Bomen kappen, verplanten of snoeien
Ook voor het kappen, verplanten of snoeien van bomen heb je in heel wat gemeenten een omgevingsvergunning nodig.
3. Brandveiligheid
Wanneer een gebouw en de activiteiten die plaatsvinden een groter risico op brand betekenen, dan heb je een omgevingsvergunning nodig. Dit is het geval bij onder andere schoolgebouwen, ziekenhuizen of hotels. Ook bij sommige niet-bouwwerken is dit nodig.
4. Plaatsen van objecten op de openbare weg
Voor het plaatsen van containers, hijskranen, steigers en dergelijke op de openbare weg, heb je in sommige gemeenten ook een vergunning nodig. Op andere plaatsen volstaat een melding.
Hoe kan je een omgevingsvergunning aanvragen?
Het aanvragen van een omgevingsvergunning kan op de website van de gemeente waarin de werkzaamheden plaats gaan vinden. Daarnaast is er een landelijk online Omgevingsloket.
Heb je een architect nodig voor je project? Dan zal hij of zij de meeste van deze formaliteiten in principe voor jou bekijken en in orde brengen.
VIDEO: Meer over de omgevingsvergunning
Bekijk hier een filmpje met meer uitleg over de omgevingsvergunning
Architect nodig? Certiweb vindt de beste experts in jouw regio
Ben je nog op zoek naar een architect voor jouw bouwplannen? Alle architecten op Certiweb zijn erkende professionals. We vinden vast een geschikte partner voor jouw bouwproject.
Veelgestelde vragen over de omgevingsvergunning
Kan je bezwaar maken tegen een omgevingsvergunning?
Na het verlenen van de omgevingsvergunning hebben buren of andere belangstellenden zes weken de tijd om bezwaar aan te tekenen tegen de plannen.
De gemeente heeft vervolgens ook zes weken om hierop te reageren. Als er een adviescommissie bij is betrokken dan geldt een termijn van twaalf weken. Deze termijn mag eenmalig met zes weken worden verlengd. Als de vergunning vervolgens weer wordt ingetrokken mag er binnen zes weken beroep worden aangetekend bij de rechtbank.
Door de bezwaarperiode is het meestal raadzaam om te wachten met de werkzaamheden tot deze periode is verstreken.
Waarvoor heb je geen vergunning nodig?
Voor een aantal zaken heb je geen vergunning nodig, we sommen hier enkele vaak voorkomende situaties op waarbij het niet verplicht is:
- Reiniging en onderhoud van gebouwen
- Zonnepanelen leggen
- Verbouwingen binnenshuis
- Veluxen plaatsen
Alle andere situaties dien je te bekijken met de gemeente.
Wat zijn de voorwaarden voor een omgevingsvergunning?
Je aanvraag wordt altijd getoetst aan de plaatselijke wetten van de gemeente. Ook wanneer je geen omgevingsvergunning nodig hebt, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen met de bouw- of verbouwwerkzaamheden:
1. Bestemmingsplan
Gemeenten beschikken over een bestemmingsplan voor hun grondgebied waarin is vastgelegd wat er in bepaalde gebieden van de gemeente mag gedaan worden.
De gemeente kan bijvoorbeeld gebied toewijzen als woonwijk, industrieterrein, winkelstraat, natuurgebied, etc.
Ieder bouwplan moet dus altijd passen binnen het bestemmingsplan van de precieze bouwlocatie.
2. Welstandseisen gemeente
In de welstandseisen staan allerlei bepalingen met betrekking op de rest van de omgeving. Hier gaat het meestal om architecturale richtlijnen voor het gebouw.
3. Bouwverordening
Elke gemeente heeft zijn eigen bouwvoorschriften waarin de plaatselijke niet-bouwtechnische regels staan. Daarin vind je onder meer de rechten en plichten die je als eigenaar van een gebouw hebt en wat je moet doen wanneer je met bouwwerken begint.
Wat zijn de voorwaarden voor een omgevingsvergunning?
Je aanvraag wordt altijd getoetst aan de plaatselijke wetten van de gemeente. Ook wanneer je geen omgevingsvergunning nodig hebt, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen met de bouw- of verbouwwerkzaamheden:
1. Bestemmingsplan
Gemeenten beschikken over een bestemmingsplan voor hun grondgebied waarin is vastgelegd wat er in bepaalde gebieden van de gemeente mag gedaan worden.
De gemeente kan bijvoorbeeld gebied toewijzen als woonwijk, industrieterrein, winkelstraat, natuurgebied, etc.
Ieder bouwplan moet dus altijd passen binnen het bestemmingsplan van de precieze bouwlocatie.
2. Welstandseisen gemeente
In de welstandseisen staan allerlei bepalingen met betrekking op de rest van de omgeving. Hier gaat het meestal om architecturale richtlijnen voor het gebouw.
3. Bouwverordening
Elke gemeente heeft zijn eigen bouwvoorschriften waarin de plaatselijke niet-bouwtechnische regels staan. Daarin vind je onder meer de rechten en plichten die je als eigenaar van een gebouw hebt en wat je moet doen wanneer je met bouwwerken begint.