Er komt heel wat kijken bij het bouwen of verbouwen van een huis. Je bouwt niet elke dag een nieuwe woning en het is dan ook belangrijk om de handen in elkaar te slaan met een goede architect. Hij of zij is een echte vertrouwenspersoon die je begeleidt tijdens het hele proces. Je hebt een architect natuurlijk nodig om de bouwplannen voor je toekomstige woning te ontwerpen, maar een architect doet veel meer dan dat alleen.
Maar wanneer is het nu verplicht om een architect aan te stellen? En hoe verloopt de samenwerking met een architect? We geven je hieronder de antwoorden op al je vragen.
Wat doet een architect?
Een architect doet veel meer dan enkel de plannen tekenen voor je bouwproject.
Een architect doet dus veel meer dan alleen het ontwerp tekenen voor je bouwproject.
- Hij of zij vraagt bij de gemeente ook de omgevingsvergunning aan,
- De architect houdt toezicht op de werf en zorgt ervoor dat alles volgens plan verloopt.
- Ook bij de oplevering van de werken zal de architect je adviseren.
- De architect kan je ook heel wat tijd en geld besparen door de juiste keuzes te maken en alle facturen na te gaan.
De samenwerking met de architect wordt vastgelegd in een schriftelijk contract. Daarin staan de precieze opdracht van de architect, de aansprakelijkheden, de afgesloten verzekeringen en de honoraria van de architect beschreven. Ook de gemaakte afspraken rond de oplevering worden in het contract vastgelegd.
Wanneer heb je een architect nodig?
De Belgische wetgeving verplicht je om een architect aan te stellen wanneer je een bouwvergunning moet aanvragen voor je bouwwerken.
- Ook voor alle verbouwingswerken die de bewoonbare oppervlakte van je woning vergroten, heb je een architect nodig.
- Hetzelfde geldt wanneer je de gevel van je woning wil verbouwen om de stabiliteit te verbeteren of om het architecturale karakter te veranderen.
Heb je geen bouwvergunning nodig? Dan hoef je niet samen te werken met een architect. Dat is het geval voor kleine verbouwingswerken.
Ook wanneer voor de werken een eenvoudige dossiersamenstelling volstaat, moet je geen architect aannemen. Dat is het geval wanneer je verbouwt zonder het aantal woongelegenheden of het architecturale karakter te veranderen. De bevoegde dienst van het gemeentehuis kan je vertellen wat je dan precies hoeft te doen.
Hoe verloopt de samenwerking met een architect?
De architect is een sleutelfiguur in het hele bouwproces. De samenwerking met de architect wordt vastgelegd in een schriftelijk contract.
Het belangrijkste moment is wellicht ook de oplevering van de werken. Dat is de laatste stap in het hele bouwproces en ook hier geeft de architect je advies.
De oplevering gebeurt in twee stappen:
- Bij de voorlopige oplevering moet je als eigenaar de werken goedkeuren en erkennen dat ze correct en volgens plan zijn uitgevoerd.
- Minstens een jaar later vindt vervolgens de definitieve oplevering plaats. Dan heb je de tijd kunnen nemen om vast te stellen dat er geen problemen of gebreken zijn.
- Het is belangrijk om te weten dat je geen opmerkingen meer kan maken wanneer je al voor de voorlopige oplevering in je nieuwe huis woont.
Wie is aansprakelijk wanneer er gebreken optreden?
Zowel de aannemer als de architect zijn gedurende tien jaar aansprakelijk wanneer er zware gebreken worden geconstateerd in het gebouw. De aannemer is aansprakelijk voor eventuele fouten die gemaakt zijn tijdens de werken en de architect is verantwoordelijk voor fouten bij het ontwerp van de woning of voor problemen die opgetreden zijn omdat de werken niet voldoende werden opgevolgd.
Wanneer de architect en de aannemer het niet eens zijn over wie verantwoordelijk is voor de fout, zal een onafhankelijke expert worden aangesteld die de beslissing neemt.
Hoeveel kost een architect?
De vergoeding van architecten gebeurt op basis van een ereloon. Dat houdt in dat de wet geen barema’s of grenzen oplegt. Wat je precies betaalt, bepaal je dus samen met de architect zelf. Om discussies achteraf te vermijden, maak je van in het begin duidelijke afspraken over de prijs. Die afspraken worden dan vastgelegd in het contract.
Het ereloon wordt berekend als een bepaald percentage van de bouwkosten of hangt vast aan het aantal gebouwde vierkante meters. Soms wordt ook gewerkt met een uurvergoeding, een forfaitair bedrag of een combinatie van al die mogelijkheden. Ook de naam en faam van de architect bepaalt mee de prijs.
De betaling gebeurt gewoonlijk in schijven. Naargelang het bouwproject vorm krijgt, betaal je telkens een nieuwe schijf. Ook dat wordt vastgelegd in het contract.
VIDEO: Wat is de rol van een architect?
Bekijk hier een filmpje met meer uitleg over wat een architect zoal doet voor jouw bouwproject
Veelgestelde vragen over architecten
Wat is de rol van de architect bij een woning op maat vs. sleutel-op-de-deur?
Wanneer je zelf een woning wil bouwen die voldoet aan al je wensen, zal de architect jouw droomhuis voor je ontwerpen. Om de bouwplannen realiteit te maken, werken de bouwheer en de architect nauw samen. De uitvoering van de werken wordt vervolgens toevertrouwd aan één of meerdere aannemers. Je blijft als eigenaar in elke stap van het bouwproces de touwtjes in handen houden en je bepaalt zelf wat het budget is en wie de aannemer wordt.
Bij een sleutel-op-de-deur-woning verloopt de samenwerking anders. Je koopt in dat geval een standaardhuis bij een bouwpromotor die zelf de architect kiest of voorstelt. Die architect werkt dan ook enkel in opdracht van de promotor en daardoor is het soms moeilijk om je eigen belangen als eigenaar door te drukken.
Als je meer inspraak wil in het hele bouwproces, kan je zelf een onafhankelijke architect aannemen die optreedt als raadgevend architect. Jouw zelfgekozen architect verdedigt dan jouw belangen bij de promotor, ondertekent het bouwcontract en helpt je ook bij de oplevering van de werken.
Wanneer is een architect verplicht?
In essentie moet je voor alle bouwwerken, verbouwingen en afbraakwerken die een bouwvergunning vereisen een architect aanstellen.
Bij verbouwingen of uitbreidingen kunnen er naargelang de gemeente waar je woont een aantal lokale uitzonderingen bestaan. Zo is het in sommige gemeenten niet nodig om een vergunning aan te vragen voor bijvoorbeeld een kleine dakkapel of een andere kleine uitbreiding van de woning. Dan heb je dus ook geen architect nodig.
Informeer je dus vooraf goed bij je gemeente of je voor jouw verbouwing een vergunning nodig hebt.
Hoe kan ik online een architect vinden?
Via het platform van Certiweb is het zeer eenvoudig om online een architect te vinden. Je kan via enkele muisklikken een architect in je buurt contacteren. Zo kan je comfortabel van thuis uit online een aanvraag voor een plan, bouw of verbouwing indienen bij architecten uit je buurt. Je kan eenvoudig de prijs en diensten vergelijken en zelf kiezen met welke architect je je project wil uitvoeren.